Transient Luminous Events (TLE) in de bovenste atmosfeer
De payload Atmosphere-Space Interactions Monitor (ASIM) aan boord van het internationale ruimtestation (ISS) zou oorspronkelijk slechts twee jaar waarnemingen uitvoeren, maar houdt nu al bijna drie jaar non-stop onweersbuien in de gaten, in een poging om Transient Luminous Events (TLE) in de bovenste atmosfeer, zoals red stripes, blue jets of gammaflitsen, op te vangen.
ASIM bestaat uit twee instrumenten: een optisch instrument en een instrument dat de bronnen van röntgen- en gammastraling detecteert. Beide hebben met succes waardevolle wetenschappelijke gegevens verzameld, waardoor het wetenschappelijk team al twee belangrijke publicaties op zijn conto kon schrijven:
- in het tijdschrift Science: “A terrestrial gamma-ray flash and ionospheric ultraviolet emissions powered by lightning” (10 januari 2020)
- in het tijdschrift Nature: “Observation of the onset of a blue jet into the stratosphere”
Op weg naar een nieuwe verlenging?
De ASIM payload werkt tot op heden nominaal en zonder grote anomalieën. Maar de plaatsen voor externe payloads op het ISS zijn schaars en worden daarom gedeeld met de internationale partners van het station. Eind 2021 zal de ASIM payload zijn plaats moeten afstaan aan een Amerikaans platform en zal de missie dus tot een einde komen.
De CNES microsatellietmissie TARANIS (Tool for the Analysis of Radiation from lightning and Sprites) moest de ASIM doelstellingen aanvullen en voortzetten door verder te gaan met de observatie van deze Transient Luminous Events (TLE).
Helaas mislukte in november 2020 de lancering van de Vega-raket die TARANIS naar een synchrone baan om de zon moest brengen. CNES zoekt nu naar mogelijkheden om de satelliet relatief snel opnieuw te bouwen. Intussen onderzoekt ESA, onder druk van een sterke wetenschappelijke gemeenschap, de mogelijkheden om de ASIM payload op een andere plek op het station te plaatsen, zodat de ASIM missie tot mogelijk 2023 kan blijven lopen.
Wilt u meer weten?
- Neubert, T., Østgaard, N., Reglero, V., Chanrion, O., Heumesser, M., Dimitriadou, K., Christiansen, F., Budtz-Jørgensen, C., Kuvvetli, I., Rasmussen, I.L., Mezentsev, A., Marisaldi, M., Ullaland, K., Genov, G., Yang, S., Kochkin, P., Navarro-Gonzalez, J., Connell, P.H., and Eyles, C.J. (2020). A terrestrial gamma-ray flash and ionospheric ultraviolet emissions powered by lightning. Science, 367(6474), 183-186. https://science.sciencemag.org/content/367/6474/183
- Neubert, T., Chanrion, O., Heumesser, M., Dimitriadou, K., Husbjerg, L., Rasmussen, I.L., Østgaard, N., and Reglero, V. (2021). Observation of the onset of a blue jet into the stratosphere. Nature, 589(7842), 371-375. https://doi.org/10.1038/s41586-020-03122-6
