Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-AeronomieFysica en chemie van de atmosfeer van de Aarde en van andere planeten, en de kosmische ruimte.
Chemische samenstelling en klimaat
De dichtheid van de moleculen in de atmosfeer neemt exponentieel af met de hoogte. Onderaan zitten er veel opeengepakt, hoger zijn ze veel meer verspreid.
Missie uit 1992 met experimenten voor het begrijpen van de interactie tussen de zon en de atmosfeer van de Aarde. Belgisch astronaut Dirk Frimout vloog mee.
Kortlevende gassen zijn vooral relevant voor de luchtkwaliteit en de langerlevende gassen meer voor klimaat, maar er is een zeer sterke link tussen beide fenomenen.
Stikstofdioxide in de atmosfeer heeft zowel natuurlijke als menselijke bronnen, waarbij de mens het overgrote deel veroorzaakt.
Luchtkwaliteit is de samenstelling van de atmosfeer in onze directe omgeving en klimaat is het gemiddelde ‘weer’ over een langjarige periode.
De stoffen die de samenstelling van de atmosfeer in onze directe omgeving en/of het gemiddelde ‘weer’ over een langjarige periode bepalen, nemen slechts 1% van het volume van de atmosfeer in.
Metingen van atmosferische bestanddelen steunen meestal op dezelfde techniek: de DOAS-methode.
Atmosferen gloeien zowel overdag als 's nachts op door interactie van zonlicht met atomen en moleculen.
Welk fenomeen zorgt er voor dat de lucht op onze planeet blauw kleurt? En waarom bij zonsondergang rood of oranje?
Het gebied van de troposfeer bevat de lucht die we inademen en is het toneel waar meteorologie en klimaat zich afspelen.
Kleine druppeltjes, die tijdens vulkaanuitbarstingen in de atmosfeer gestoten worden, spelen een belangrijke rol in de fysico-chemie van de atmosfeer.
De aanwezigheid van ozon in de stratosfeer zorgt ervoor dat de temperatuur stijgt met de hoogte.
Wanneer de temperatuur onder de -80° C daalt, worden de stratosferische deeltjes omgezet in microscopische ijskristallen, die een belangrijke rol spelen in de vernietiging van ozon.
De thermosfeer en de exosfeer zijn de lagen waar de kunstmatige satellieten, ruimtestations, ruimtetuigen, astronauten en cosmonauten zich voortbewegen.
Ozon in de stratosfeer absorbeert gevaarlijke UV-straling om ons te beschermen, terwijl ozon in de troposfeer een giftige stof is.
Overgangszone tussen de ruimte en de sterk verschillende atmosferische lagen dichter bij de grond tussen 50 en 90 km. De temperatuur kan tot 100 K dalen (-173°C).
Ozonvernietiging, leidend tot de vorming van het ozongat, versnelt naargelang de temperatuur daalt en de regio geïsoleerd raakt.
Van het oppervlak tot de ruimte wordt elke laag gekenmerkt door een specifiek temperatuurverloop: troposfeer, stratosfeer, mesosfeer, thermosfeer en exosfeer
De aeronomie is een multidisciplinaire wetenschap die de atmosferische omgeving bestudeert van zowel de Aarde als andere hemellichamen.
Wolken die in de nacht oplichten, of polaire mesosferische wolken op een hoogte van ongeveer 80 km worden steeds vaker zichtbaar.
Een verhoogd ozonniveau kan schadelijk zijn voor de gezondheid en de vegetatie. Troposferisch ozon wordt niet rechtstreeks uitgestoten, maar geproduceerd door chemische reacties.
Menselijke activiteiten zoals energieverbruik en landbouw zijn verantwoordelijk voor de emissies van verscheidene chemische verbindingen in de atmosfeer.
Dit natuurlijk fenomeen is nodig voor het leven op Aarde, maar de snelle toename in broeikasgassen zorgt voor bezorgdheid voor de toekomst.
Welke gassen kunnen, naast waterdamp en CO2, in de troposfeer van de Aarde gevonden worden?