Chemische samenstelling en klimaat | 2017-2018
Stofdeeltjes hebben een rechtstreekse invloed op het klimaat doordat ze de aardse energiebalans kunnen veranderen (afkoelen of opwarmen, afhankelijk van de omstandigheden), en onrechtstreeks door hun impact op windpatronen, wolken en regen.
Stratosferische aerosolen zijn belangrijk voor het klimaat omdat ze de verstrooiing en absorptie van zonlicht beïnvloeden. Daarom moeten klimaatmodellen er zo goed mogelijk rekening mee houden.
Het Amazonewoud is een grote bron van biogene gassen en van biomassaverbrandingsproducten die de luchtkwaliteit en het globaal klimaat beïnvloeden. Om deze verschillende gassen te monitoren heeft het BIRA een ‘Fourier transform infrared’ (FTIR)-spectrometer geïnstalleerd in Porto Velho, Brazilië.
Isopreen is de belangrijkste koolwaterstof die in de atmosfeer wordt uitgestoten. Het speelt een sleutelrol in de atmosferische samenstelling omwille van zijn invloed op troposferisch ozon en zijn bijdrage tot de vorming van fijnstof.
Niettegenstaande het feit dat grasland op wereldschaal de helft van de landbouwoppervlakte uitmaakt, is er tot op heden geen informatie beschikbaar omtrent emissies van vluchtige organische stoff en (VOS) als gevolg van het grazen van het vee. Onderzoekers van het BIRA hebben dit dus onderzocht.
Een belangrijke feedback tussen het klimaat en de atmosferische chemie bestaat erin dat biogene emissies naar de atmosfeer afhankelijk zijn van de weersomstandigheden.
Het project “Kwaliteitsverzekering voor Essentiële Klimaatvariabelen” (QA4ECV) heeft een prototype ontwikkeld van een algemeen systeem voor de implementatie en evaluatie van kwaliteitsindicatoren voor klimaatgegevens afgeleid uit satellietmetingen.
Klimaatgegevens van verschillende vervuilende stoffen zijn gegenereerd, beoordeeld op kwaliteit en gebruikt ter ondersteuning van wetenschappelijke studies, milieu-evaluaties, en voor het vergroten van het algemene publieke bewustzijn.
Het GOMOS-experiment vloog van 2002 tot 2012 aan boord van de ENVISAT-satelliet en voerde metingen uit van de samenstelling van de atmosfeer. Die tijd lijkt lang vervlogen maar dit instrument, een pionier door zijn innoverende meettechniek (sterbedekking), blijft een uitdaging voor wie de gegevens ervan wil analyseren.
Om de kwaliteit, consistentie en beschikbaarheid van waarnemingen vanaf de grond, noodzakelijk voor de validatie van satellietgegevens en gebruik in modellen, te garanderen is het van belang om onderzoeksinfrastructuren te ontwikkelen en onderhouden.
De hydroxylradicaal (OH) is het voornaamste zuiveringsmiddel in de atmosfeer omdat het OH-gehalte de concentraties aan koolstofmonoxide (CO) onder controle houdt.
Hoewel vluchtige organische stoffen (VOS) een grote impact hebben op de oxiderende capaciteit van de atmosfeer zijn hun bronnen en verliezen niet goed gekend, in het bijzonder boven tropische mariene gebieden.